Hollandse piepers in Chiang Mai

Een goeie dag allemaal, welkom weer in Chiang Mai met weer enkele verhaaltjes over het leven van een Hollander in een ver land.
Als enig écht veernoemenswaardig detail moet ik vandaag vertellen dat ik enkele dagen geleden weer ‘ns Hollandse gekookte piepers heb gegeten. En ze smaakten ver-ru-ke-luk.. Ik proefde m’n vaderland weer in haar grootste glorie.. Wil je de gekookte erpel weer echt leren waarderen, ga dan maar ‘n paar jaar in een ander land wonen. Maar eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik het Thaise eten ook zou missen als ik bijvoorbeeld maar een week op vakantie naar Holland zou gaan. Zou ik naar België gaan dan zou ik alles missen.

Omdat m’n allergie nog steeds niet voor 100% is verdwenen en omdat ik de 7 weken dat ie me zwaar ziek en futloos maakte nog niet zo makkelijk vergeet, lees ik met bovengemiddeld interesse regelmatig berichten in de pers over de luchtvervuiling boven en in de stad Chiang Mai. Elke aanbeveling om de vervuiling op veilige afstand te houden en gezond te blijven neem ik gretig over.
De complexiteit van het probleem en hoe het ontstaan is heeft veel interessante feiten. En omdat het mijn leven in Thailand ook beïnvloedt en er deel van uitmaakt heb ik besloten om het in dit verslag samen te vatten.

Ik dacht rond maart/april dat ik een van de weinigen was die er last van had maar langzamerhand wordt me duidelijk dat het voor veel meer mensen en ook voor de gemeentelijke instanties een gigantisch probleem is. De stedelijke ziekenhuizen krijgen tijdens de hoogtijdagen een massale toeloop van hoestende, proestende en zich miserabel voelende stadsgenoten die dus allemaal een probleem hebben met de bovenste luchtwegen. Achteraf gezien was de diagnose die door de dokter op mijn klachten werd losgelaten, nl. “allergie”, natuurlijk misleidend en het suggereert dat toevallig alleen jij er vatbaar voor bent. Ook heeft het niets met pollen in de lucht te maken want die zijn er in Nederland ook. Ze gaan tegen een toerist niet zeggen dat de oorzaak in de stedelijke lucht hangt en nog veel meer mensen treft.
Inmiddels heb ik aan het tabblad ‘favorieten’ in m’n computer het programma “Regional Daily Air Quality” toegevoegd. Daar kan ik dagelijks de luchtkwaliteit raadplegen; zeer nuttig dus. Nu, als het volop zomer is zien de cijfers er prima uit en kunnen jullie met een gerust hart deze kant op komen.

Als ik op de motor door de stad reed moest ik meestal de stof uit de ogen wrijven. Ritjes voor m’n plezier maakte ik dus alleen maar ‘s avonds of na regenbuien. Gelukkig heb ik nu een helm met een scherm en is dat probleem grotendeels in rook opgegaan. Maar toch, het zet je wel aan het denken. Ik was vanuit Bangkok naar Chiang Mai vertrokken om daar weer frisse lucht te kunnen scheppen maar het lijkt er op dat ik de smog van Bangkok beter verdraag. Ik denk niet dat er in die smerigste maanden veel toeristen wegblijven omdat men van die vuile lucht geen weet heeft. Je kunt niet van de toeristenindustrie verwachten dat hun klanten daarover worden ingelicht; zou dat wel zijn dan zou menig kortademig reiziger in die periode toch nog snel omboeken naar Zwitserland. Voor alle duidelijkheid: ik heb zelf nu nog maar een beetje last en dat is zeker niet genoeg om er weer tussenuit te piepen. Ook zijn er mensen die het tweede jaar immuun worden maar het blijft natuurlijk wel zo dat je veel troep inademt en misschien ben je immuun geworden omdat de luchtwegen inmiddels goed gebituumd zijn. Bij testen van de fijnstof niveaus in de stad tijdens die periode, werd per kubieke meter 190-243 microgram gemeten. Het standaard aanvaardbaar niveau is 120 milligram. Zeg maar een verdubbeling van de standaard…bah bah !

De vervuiling kost de regering inmiddels ook veel geld want zij betaalt jouw ziekenhuisbezoek en als het geld kost worden er meestal ook wel maatregelen getroffen maar laten we eerst n’s kijken naar de oorzaken.
Om sommige oorzaken te vinden hoef je geen wetenschappelijke rapporten en uitslagen van testen erbij te zoeken. Als ik bijvoorbeeld (soms enkele minuten) voor het rode verkeerslicht achter een traditionele stadstaxi, de zogenaamde “songtaew” (in de volksmond ‘rood voertuig’ genoemd) moet wachten dan weet ik al genoeg. Soms kun je achter zo’n ding niet weg omdat je door andere weggebruikers bent ingesloten en dan weet je precies wat er uit zo’n uitlaat komt. In het centrum van Chiang Mai rijden er honderden van die vehikels. Samen met de tuk-tuks zijn zij het enige ‘low costs’ openbaar vervoermiddel voor de meeste mensen. Het probleem is dat de stinkende dieselmotoren van die auto’s eeuwenlang meegaan en slecht onderhouden worden. Vaak worden de uitlaten door de chauffeurs gemodificeerd om sneller te kunnen accelereren, maar het geeft wel meer roetuitstoot. Je moet daarbij niet vergeten dat zij constant, minstens 12 uren per dag aan een stuk rondrijden om mensen die ergens langs de weg staan op te pikken.

Als gevolg van dat alles zijn de straten van Chiang Mai steeds moeilijker te berijden op een motor of scooter. Motorrijders bedekken hun gezicht om zich tegen de uitstoot van de taxi’s te beschermen. Maar natuurlijk hebben ook die duizenden motoren een aandeel al worden ze in rapporten of verslagen nergens als boosdoener aangewezen. Dan zijn er zoals gezegd de beroemde tuk-tuks, die alomtegenwoordig zijn in Thailand. De stedelijke autoriteiten zijn zich terdege bewust van dit probleem en hebben besloten een campagne te starten om alle oudere tuk-tuks en songtaews te vervangen door beter afgestelde voertuigen met moderne systemen. Sinds 2008 is er ook een wet die de maximale emissie bepaalt. Er zijn zelfs metingen in de straten van de stad maar de chauffeur betaalt de boete en vervuilt vrolijk verder. Ook worden de vergunningen van veel gepensioneerde chauffeurs niet meer vervangen maar het blijft te bezien of de regelgevende instantie in staat zal zijn om radicale veranderingen te bewerkstelligen. Er is veel verzet van de bestuurders van deze voertuigen die traditioneel sinds generaties dit vak uitoefenen. Het is natuurlijk niet te hopen dat de tuk-tuks uit het straatbeeld zullen verdwijnen. Hopelijk zullen zij in de toekomst zuivere en stille motoren krijgen zoals bijvoorbeeld die van m’n Honda. En zoniet dan maar weer terug naar de riksja’s. Ook zou ik ervoor willen pleiten dat de city van Chiang Mai een grote autovrije boulevard zou krijgen naar het voorbeeld van Llorett de Mar, de Ramblas van Barcelona of de Koeweideweg in m’n geboortedorp Neerkant.

Dan is er nog de vervuiling ten gevolge van de sterke economische groei gedurende de laatste 10 jaren. Goed milieubeheer heeft in Thailand geen prioriteit; ‘te duur‘. Door die (te) snelle groei gaan veel mensen vanuit het platteland naar de stad om te werken in nieuwe fabrieken die voor de nodige uitstoot van troep zorgen; ook nemen die mensen deel aan het drukke verkeer. Maar de grootste vervuiling ontstaat door bosbranden en het verbranden van afval in de bergen rond de stad maar ook in veraf gelegen gebieden tot in China toe . Geregistreerde satellietbeelden hebben aangetoond dat de rook afkomstig is van de bergachtige regio’s rond Chiang Mai maar vooral langs de Thaise grens met Myanmar. Daar gaat ten gevolge van eeuwenoude praktijken van het afbranden van ondergroei in de bossen door de bergvolkeren heel wat materiaal in rook op. Tijdens m’n tochten in de bergen rond maart/april zag ik vanaf de bergen aan alle kanten kleine brandhaarden en het hele dal ziet blauw van de rook die niet weg kan. Ook zijn er nog de kleine bronnen zoals de verbranding van afval in de stad, de crematies en de tientallen vliegtuigen die regelmatig laag overscherend op zoek zijn naar het luchtruim of de landingsbaan. Een verbod op het stoken van vuurtjes zou denk ik ook wel goed doen. Waarom men dat niet invoert heb ik nog niet kunnen ontdekken. Natuurlijk wordt er op deze manier veel vuilnis verbrand dat anders zomaar ergens neer gekieperd zou worden.
Bovendien als hier iets verboden wordt betekent dat niet dat het niet meer voorkomt.

Chiang Mai’s problemen worden nog verergerd door het feit dat de stad, net als sommige andere (Los Angelos en Salt Lake City) is gelegen in een natuurlijke geografische kom omringd door bergen. Het resultaat is een vertraging van de beweging van de lucht en dus het oppakken van meer roetdeeltjes die zijn vrijgegeven door auto's en brandhaarden. Ook is er een soort van omgekeerd effect. De vuile troep in de lucht kan niet vergenoeg opstijgen en valt als gevolg daarvan weer terug op de stad totdat een welkome windvlaag of een regenbui de lucht weer reinigt.


De politieke situatie

Inmiddels zijn we hier nog 2 weken verwijderd van de verkiezingen. In tegenstelling tot de verwachting verlopen de campagnes vrij geciviliseerd. Er zijn nog maar 2 aanslagen op politici gepleegd met 1 dodelijk slachtoffer en een ernstig gewonde. Dit klinkt misschien sarcastisch maar tijdens eerdere verkiezingen ging het er veel feller aan toe. De kandidaten worden persoonlijk beschermd door in totaal 800 politiemensen.
Het is me (pijnlijk) duidelijk dat de Peua Thai partij van de familie Thaksin de meeste stemmen zal vergaren. De door hen voorgestelde amnestie voor alle rode leiders die nog zuchten onder het zware gevangenisregiem is wel de talk of the town in deze dagen. Maar het heetste hangijzer is de door hen voorgestelde amnestie voor hun idool Thakshin Shinawatra wiens zusje Yingluck waarschijnlijk eerste minister zal worden. Thaksin zelf heeft dood gemoedereerd vanuit zijn luxe ballingsoord laten weten in december aanstaande naar Thailand te komen om de bruiloft van zijn jongste dochter bij te wonen.
Dat zou betekenen dat de wet gewijzigd zou moeten worden want als hij zich hier op het vliegveld meldt zal hij meteen naar het spinnenhok worden overgebracht. Hij is immers officieel een voortvluchtige crimineel.
Voor de duidelijkheid moet ik vertellen dat zowel de rode als de gele groeperingen geen politieke partijen zijn. Zij zijn alleen voor een bepaald doel opgericht. De roden noemen zich UDD (United front for Democracy against Dictatorship); de gelen het PAD (People’s Alliance for Democracy). Beide groeperingen zijn in de verkiezingstijd niet actief. Maar alle roden zullen voor Peua Thai stemmen en diverse kopstukken van de UDD zullen een ministerspost krijgen als Peua Thai een coalitie kan vormen of een grote meerderheid heeft.

Het moet gezegd dat Yingluck Shinawatra tijdens de campagnes een zeer goede indruk achterlaat. Ze zoekt niet de confrontatie en zegt de goede toekomst en de eenheid van Thailand en het Thaise volk te willen bevorderen. Maar nu gaat het erom veel stemmen te vergaren.
Mevrouw Yingluck komt uit het bedrijfsleven en is 42 jaar oud. Ze heeft nog geen enkele ervaring in de politiek. Een confronterend debat met de huidige eerste minister Abhisit Vejjajiva durft zij duidelijk niet aan. Daardoor heb je geen idee wat voor beleid zij voorstaat of wat haar visie is op het gebied van bijvoorbeeld buitenlandse politiek of justitie. Ik vind dat een kwalijke zaak.
Na de verkiezingen zullen volgens mij de echte problemen ontstaan omdat het rode kiezersvolk met populistische politiek moet worden beloond. Zo wordt het minimumloon met 25% verhoogd en krijgen alle kinderen een tabletcomputer. Het beleid zal door Thaksin van dichtbij of op afstand worden gedirigeerd en ik ben er van overtuigd dat de militairen dat niet zullen pikken. Samengevat ziet het er dus naar uit dat de politiek die aanleiding gaf tot een eerdere coup weer terugkomt. Het is de vraag hoe de tegenstanders gaan reageren. Laten we maar hopen dat ik het te somber inzie.

Het werken met de blinde kinderen heeft mijn leven in Thailand zeker een extra positieve impuls gegeven. Zo’n blindenschool is een zeer interessante en gezellige gemeenschap.
Inmiddels heb ik op sommige dagen 4 lesuren en dat is dan voor mij al weer behoorlijk gewerkt. Vooral voor de universiteitsstudenten moet ik het nodige voorbereiden. Af en toe moet er leergeld worden betaald en ben ik genoodzaakt m’n methode te herzien. Dat heeft dan niet zozeer met de stof maar meer met de communicatie te maken. Ik zie die aanpassingen vooral als onderdeel van een leerproces. Voorbereiding is in dit soort werk ontzettend belangrijk. Ben je onzeker in dingen dan heb je ze niet goed voorbereid. Je moet alles vlot kunnen brengen en “I don‘t know“ kun je niet verkopen. Ik moet daarbij wel opmerken dat Thaise kinderen of de oudere studenten het hun ‘teacher’ nooit moeilijk maken. Het stellen van vragen is ’not done’ want daarmee laat een leerling zien dat de teacher onvolledig of onduidelijk is geweest. Als je de klas binnenkomt roept de klasseoudste: “stand up please !”. De leerlingen staan dan op en zeggen in koor “good morning teacher”. Ik groet ze dan ook en zeg dat ze weer kunnen gaan zitten. Dan houden we een klein sociaal gesprekje, bijvoorbeeld over hoe het weekend was of ik vraag gewoon aan een van hen of hij of zij nog happy is. Soms zegt iemand “I’m not happy” en dan ga je daar natuurlijk even op in. Van het vaste personeel leer ik standaard Thaise uitdrukkingen zoals “poet taam” wat ’spreek mij na’ betekent of poet dang dang (spreek luider).
Ik houd van de persoonlijke benadering en minder van het klassikale voorkauwen. Vooral de zeer schuwe kinderen zijn zeer kwetsbaar. Toch proberen we voor een gedeelte dat voorzichtige of het zachtjes spreken weg te nemen maar je moet daarbij de grenzen wel weten. Voorzichtigheid of verlegenheid zit natuurlijk ook in het karakter van zo’n kind. Het is bovendien ook een Thais kind en geen westers.
In elke Thaise klas zie je wel een aantal kinderen die graag hun hoofd op de armen leggen. Je weet dan niet of ze luisteren of slapen. We proberen ze dat nu af te leren. We hebben een touwtje en binden de zondaars met het touwtje om de borst aan hun stoel vast. Ook halen we dan hun tafeltje weg zodat ze niet meer op hun armen kunnen liggen. Dit gaat met zachte hand en veel gelach. En touwtje is zeer dun en eerder symbolisch, maar ze leren het wel.

In de koffiekamer heb ik ook veel leerzame gesprekken met de vaste leerkrachten over de achtergronden van de kinderen. Die komen vaak uit de armste gebieden van het land. De leerkrachten weten ook veel over de gezinnen van de leerlingen. Dat de kinderen blind zijn is al erg genoeg maar voor velen blijft het daar niet bij. Er zijn veel interne leerlingen die tijdens de vakantie helemaal niet naar huis willen. Op school hebben ze hun vriendjes, regelmaat en goed eten en thuis wordt er vaak niet naar hen omgekeken. De juffen zijn vaak hun tweede moeder die ze graag op z’n tijd nog even knuffelen. De juffen spelen die rol heel goed. Afgelopen donderdag was er in een van de klassen een nieuwe meisje van een jaar of zes. Ze is h.i.v. geïnfecteerd via de moeder en heeft haar linker arm ’n keer grotendeels verbrand gehad. Als ik met de kinderen praat zeggen verschillende van hen geen vader of moeder te hebben; sommige hebben niemand of een van de ouders zit in de gevangenis. De omgang met de kinderen is hier zeer soepel en warm. Alleen als het echt nodig is wordt er streng opgetreden maar dat heb ik nog nooit gezien. Tijdens de lessen zijn de meeste een en al oor en doen actief mee aan hun leerproces. Ik vind het belangrijk dat er ook het nodige bijgeleerd wordt en als dat vlot gaat is er ook tijd voor ontspanning. In Bangkok had ik vanuit een lagere school de klanken gehoord van het lied “Que sera-sera” dat door een hele klas fanatiek gezongen werd. De laatste 10 minuten van de les probeer ik dat de kinderen ook te leren. Ze vinden het een fantastisch lied en zingen het uitbundig mee. Als je ze dan zo bezig hoort en ziet, weet je precies waar je het voor doet.

Goed mensen, deze keer was het een blaadje extra omdat ik geen foto’s toe te voegen heb bij deze onderwerpen.
Ik dank jullie weer heel hartelijk voor jullie niet aflatende aandacht. Het is mijn bedoeling om met de verslagen vanaf september a.s. te stoppen omdat dan al het nieuwe er wel zo’n beetje af is en daarover ook ongeveer alles wel is gezegd.
Maar voor die tijd meld ik me nog een paar keer. Natuurlijk wens ik iedereen die op vakantie gaat een fijne vakantie toe en als je nog niet beslist hebt waar de reis naar toe gaat, dan weet ik nog wel een bestemming. En jullie reacties blijven natuurlijk heel hartelijk welkom.

Met vriendelijke groet,
Ton
Chiang Mai, Koninkrijk Thailand